Skip to main content

ชุมชนชนเผ่าพื้นเมืองอาจเป็นเพียงคนกลุ่มเดียวในอัฟริกาผู้ที่ยังคงรักษาคุณค่าและวัฒนธรรมตามประเพณีของตนไว้ วิถีชีวิตของพวกเขามักจะถูกกำหนดโดยสภาพแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ของพวกเขา และมีชีวิตที่สมานฉันท์กับธรรมชาติ พวกเขาต้องพัฒนาวิถีทางที่จะทำให้แน่ใจในความอยู่รอดที่ยั่งยืนของตน ภูมิปัญญาชนเผ่าพื้นเมืองของพวกเขาอันมากมายที่ส่งทอดจากคนรุ่นหนึ่งไปยังอีกรุ่นหนึ่งเป็นการก่อรูปความต้องการของวิถีชีวิตและอนาคตของตน ในโอกาสดังเช่นวันชนเผ่าพื้นเมืองโลกเป็นเวทีสมบูรณ์แบบสำหรับพวกเขาที่แสดงให้เห็นตัวอย่างและส่งทอดภูมิปัญญาชนเผ่าพื้นเมืองนี้สู่คนรุ่นหนุ่มสาว

โอกาสต่างๆ เช่น วันชนพื้นเมืองทั่วโลกเป็นเวทีที่สมบูรณ์แบบสำหรับพวกเขาในการนำเสนอและส่งต่อภูมิปัญญาท้องถิ่นนี้ไปยังคนรุ่นใหม่ บทเพลงและการร่ายรำแสดงให้เห็นตัวอย่างประสบการณ์ในอดีตของพวกเขาและยังให้ความหวังแก่พวกเขาสำหรับวันพรุ่งนี้ และในอนาคตอันใกล้

The Ogiek community of Mt.Elgon marking World Indigenous day 2023 with song and dance
• ชุมชนโอเกียกแห่งภูเขาเอ็ลกอนให้ความหมายวันชนเผ่าพื้นเมืองโลกปี 2566 ด้วยบทเพลงและการร่ายรำ

ชุมชนโอเกียกแห่งภูเขาเอลก็อนได้แสดงหมุดหมายของวันสากลแห่งชนเผ่าพื้นเมืองปี ๒๕๖๖ และมีบทเรียนอันน่าจดจำที่เราสามารถเรียนรู้จากพวกเขาได้

การได้อยู่อาศัยในป่านับแต่กาลเวลาที่ไม่อาจจดจำได้และต้องเผชิญกับการถูกขับไล่ก่อนหน้านี้ทำให้พวกเขาชนะคดีประวัติศาสตร์ในศาล ณ ที่ซึ่งส่วนหนึ่งของที่ดินของพวกเขาที่ได้ถูกปรับเปลี่ยนเป็นที่ดินสาธารณะได้ถูกหวนกลับคืนมาสู่ชุมชน เป็นที่รับรู้กันอย่างกว้างขวางว่า พวกเขาคือผู้พิทักษ์แห่งงานอนุรักษ์ พวกเขาคือผู้พิทักษ์การอนุรักษ์ทั่วทุกแห่ง

บทเรียนจากวันชนเผ่าพื้นเมืองแห่งภูเขาเอ็ลกอน

ผู้คนกว่าพันคนอันประกอบด้วยเยาวชน ผู้สูงอายุและเจ้าหน้าที่บริหารท้องถิ่นได้มาปรากฏตัวเพื่องานนี้ บทเพลงและการร่ายรำที่มีข่าวสารข้อมูลที่แสดงโดยหลากหลายกลุ่ม ศิลปินชุมชนที่ร่วมเฉลิมฉลองได้แต่งบทเพลงชื่อ “มูมี โอลี เคอคีย์ คูรีนยู” ซึ่งแปลว่า ไม่มีที่ใดเหมือนแผ่นดินของเรา โดยเฉพาะสำหรับวันนั้น มันชื่นชมเชปกิทาเลในฐานะที่เป็นสถานที่อุดมไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ และดังนั้นชุมชนจึงต้องรักษาสืบต่อไป

ข่าวสารของงานอนุรักษ์ได้รับการสื่อสารผ่านการละครโดยที่มันเป็นทั้งความบันเทิงและการให้ ข้อมูล ในฉากหนึ่ง สตรีสองนางแสดงการตัดต้นไม้เพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิง แต่แล้วผู้อาวุโสคนหนี่งและเจ้าหน้าที่ป่าไม้เข้ามาและจับพวกนาง นี่แสดงให้เห็นความพยายามร่วมกันของหน่วยงานอนุรักษ์และชุมชนในการหยุดยั้งการทำลายป่ า การแสดงอื่น ๆ ทำให้การล่าสัตว์ต้องถอดใจ โดยส่งเสริมการปลูกป่าและหนุนเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างชุมชนและการบริหารท้องถิ่น/หน่วยงานด้านการอนุรักษ์

ประเด็นสำคัญที่พึงนำไป:

  • • คนทุกคนมีบทบาทในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม พวกผู้ชายจัดการปศุสัตว์อย่างยั่งยืนโดยหลีกเลี่ยงการปล่อยให้กินหญ้ามากเกินและเลี้ยง ไว้มากเกิน พวกสตรีป้องกันการทำลายป่าโดยการเก็บหาเศษไม้ที่ตายแล้วเป็นเชื้อเพลิง (ไม่ตัดต้นไม้ที่ยังมีชีวิตอยู่) และทำงานจักสานให้เป็นแหล่งของวิถีชีวิต พวกเยาวชนหลีกเลี่ยงการล่าสัตว์และการเผาถ่าน
    ทุกบรรทัดฐานทางวัฒนธรรมย่อมมีเหตุผล ตัวอย่างหนึ่งคือระบบเสาโทเท็มของตระกูล ซึ่งอยู่บนฐานของสัตว์ป่า นี่จึงมอบความรับผิดชอบไว้กับสมาชิกวงศ์ตระกูลทั้งหมดให้ปกป้อง “สัตว์ของพวกเขา”
    สมาชิกชุมชนไม่พึงหลีกหนีไปจากการเมือง พวกเขาควรแสวงหาทางเข้าร่วมในกระบวนการตัดสินใจ โดยเฉพาะในเรื่องที่สัมผัสความรู้สึกพวกเขาไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง บรรดาความขัดแย้งสำคัญที่ตามมาเพราะชุมชนยังมิได้เข้าร่วม/ปรึกษาหารือในกระบวนการตัดสินใจ

ปฏิสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมส่งผลให้บางวัฒนธรรมต้องสูญหายอย่างสิ้นเชิง ถูกผสมกลมกลืน หรือถูกวัฒนธรรมใหม่ครอบทับลงมา การอยู่อย่างโดดเดี่ยวในภูเขาเอลก็อน ทำให้การปฏิบัติทางวัฒนธรรมของชาวโอเกียกยังคงเดิมมาหลายศตวรรษ การเกิดขึ้นของการศึกษาเป็นการคุกคามต่อวัฒนธรรมชนเผ่าพื้นเมืองโดยที่เยาวชนมีเวลาอยู่กับผู้อาวุโสของตนน้อยลง ภูมิปัญญาชนเผ่าพื้นเมืองมีการส่งต่อถึงแม้การเป็นศิษย์ฝึกปฏิบัติหมายถึงการมีเวลาน้อยลงที่เยาวชนอยู่กับผู้อาวุโส การถ่ายทอดภูมิปัญญาตามประเพณียิ่งน้อยลงเรื่อย ๆ ยิ่งกว่านั้น การศึกษายังเสนอมุมมองที่บิดเบือนต่อธรรมเนียมประเพณีและความเชื่อของชนเผ่าพื้นเมือง

ในอดีต ผู้อาวุโสได้กล่าวโทษเยาวชนว่าทำให้เกิดความเสียหาย การขาดความเชื่อมโยงระหว่างสองกลุ่มนี้หมายถึงผู้อาวุโสไม่อาจแนะแนวทางให้แก่เยาวชน และดังนั้นจึงได้แสดงออกด้วยความเขลา ในความเป็นจริง ทั้งเยาวชนและผู้อาวุโสต่างก็ผิดพลาด แต่ไม่นานมานี้ สิ่งนี้ได้เปลี่ยนแปลงไปโดยที่มีเยาวชนมากขึ้นเข้าร่วมในการจัดทำบันทึกเอกสารภูมิปัญญาชนเผ่าพื้นเมืองและคนอื่น ๆ
ได้เข้าร่วมอย่างแข็งขันในการจัดทำแผนที่ (เป็นโครงการที่มุ่งเป้าในการสร้างหลักฐานเกี่ยวกับอาณาเขตของเขตแดนชุมชนและระบุจุดสนใจต่าง ๆ) ปัจจุบัน เยาวชนกำลังแสดงจุดยืนที่แข็งขันในเรื่องราวของชุมชน

มีความสัมพันธ์โดยตรงระหว่างวัฒนธรรมกับงานอนุรักษ์ บรรดาแหล่งของวิถีชีวิตในชุมชนชนเผ่าพื้นเมืองบีบให้พวกเขาต้องมีปฏิบัติการที่ให้แน่ใจในความต่อเนื่องของทรัพยากร นี่ไม่เพียงชักนำสำนึกของความเป็นเจ้าของเท่านั้น แต่ยังปลูกฝังความรับผิดชอบอีกด้วย

ให้การสนับสนุนชุมชนชนเผ่าพื้นเมืองให้ใช้การปฏิบัติตามประเพณีและภูมิปัญญาชนเผ่าพื้นเมืองส่งเสริมงานอนุรักษ์ โดยการยอมรับความพยายามของพวกเขา จัดการศึกษาด้านงานอนุรักษ์และแนะนำบรรดาโครงการวิถีชีวิตที่ยั่งยืน ที่สามารถบรรเทาความเครียดต่อทรัพยากรป่าไม้ได้ สมาชิกชุมชนเกือบ 600 คนได้ผ่านการฝึกอบรมด้านงานอนุรักษ์นับตั้งแต่โครงการวิถีการเปลี่ยนแปลงได้เริ่มขึ้น